اثر متقابل سطح متیونین و نوع منبع چربی جیره بر عملکرد، کیفیت تخم مرغ و قابلیت هضم مواد مغذی در مرغ های تخمگذار

در این تحقیق از 180 قطعه مرغ تخمگذار لوهمن قهوه ای در سن 42 هفتگی استفاده شد و پرندگان به طور تصادفی در بین 5 تکرار (4 قطعه مرغ در هر تکرار) هر یک از 9 تیمار آزمایشی توزیع شدند. تیمارهای مورد مطالعه شامل سه سطح اسید آمینه متیونین (0/32، 0/37 و 0/42 درصد) و سه منبع چربی (روغن سویا، اسید چرب سویا و پودر چربی پالم) بود که به صورت یک آزمایش فاکتوریل 3×3 مورد بررسی قرار گرفتند. مولفه های عملکردی شامل خوراک مصرفی، ضریب تبدیل غذا، درصد تولید، وزن تخم مرغ، بازده تولید تخم مرغ و شاخص های کیفی تخم مرغ بصورت دوره ای (35 روز تمام) اندازه گیری شدند. در پایان دوره آزمایش، دو پرنده از هر قفس به منظور بررسی وزن نسبی کبد، صفرا، پانکراس و همچنین نمونه برداری از محتویات ایلئوم کشتار شدند. نمونه های سرم خون نیز از لحاظ غلظت متابولیت های لیپیدی و آنزیم های آلانین آمینو ترانسفراز (alt) و آسپارتات آمینوترانسفراز (ast) مورد آنالیز قرار گرفتند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که درصد تولید تخم مرغ، وزن تخم مرغ و بازده تولید تخم مرغ در دوره اول تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت، اما تیمارهای غذایی تأثیر چشمگیری (0/05>p) بر میزان مصرف خوراک روزانه و ضریب تبدیل غذا گذاشتند، بطوریکه بیشترین مصرف خوراک مربوط به تیمارهای پودر چربی بود. بیشترین مصرف خوراک در پرندگان تغذیه شده با سطح 0/37 درصد متیونین و بهترین ضریب تبدیل غذا (0/01>p) با سطح 0/42 درصد متیونین مشاهده گردید. استفاده از پودر چربی موجب افزایش ضریب تبدیل غذا (0/01>p) شد. در 35 روز دوم، وزن تخم مرغ، بازده تولید تخم مرغ و ضریب تبدیل غذا تحت تأثیر اثر متقابل سطح متیونین و منبع چربی قرار گرفت (0/05>p) بطوریکه افزایش سطح متیونین، موجب کاهش ضریب تبدیل غذا و افزایش وزن تخم مرغ در پرندگانی گردید که با پودر چربی و اسید چرب تغذیه شده بودند. تیمارهای حاوی روغن سویا و پودر چربی باعث افزایش چشمگیر (0/05>p) شاخص رنگ زرده در دوره اول آزمایش شدند. از طرفی، کمترین ضخامت پوسته در طیور تغذیه شده با اسید چرب مشاهده گردید. افزایش سطح متیونین به 0/37 درصد موجب افزایش وزن نسبی و مطلق زرده تخم مرغ را باعث گردید. بالاترین (0/05>p)وزن نسبی کیسه صفرا و پانکراس در پرندگان تغذیه شده با جیره های حاوی پودر چربی مشاهده شد و همگام با افزایش سطح متیونین به 0/42 درصد، وزن نسبی کبد کاهش (0/01>p) پیدا کرد. منبع چربی جیره بطور معنی داری (0/05>p) میزان مالون دی آلدهید (mda) زرده تخم مرغ را تحت تأثیر قرار داد بطوریکه کمترین میزان mda در تخم مرغ پرندگان تغذیه شده با پودر چربی مشاهده شد. علاوه بر این، استفاده از اسید چرب و پودر چربی میزان کلسترول زرده را افزایش داد (0/01>p)، در حالی که بر غلظت تری گلیسرید تأثیری نداشتند. منبع چربی جیره اثر چشمگیری (0/01>p) بر میزان hdl، ldl و کلسترول سرم خون داشت در حالیکه سطح متیونین جیره و اثرت متقابل این دو، بر مولفه های مذکور بی تأثیر بودند. استفاده از روغن سویا باعث بهبود تیتر آنتی بادی در برابر نیوکاسل در روز 12 بعد از واکسیناسیون شد (0/01>p) در حالیکه سطح بالای متیونین هم در روز 6 و هم در روز 12 بعد از تجویز واکسن، تیتر آنتی بادی را بهبود (0/01>p) دادند. منبع چربی جیره بر غلظت آنزیم های ast و alt موثر بود، بطوری که اسید چرب و پودر چربی غلظت ast و روغن سویا غلظت alt را بطور چشمگیری (0/01>p) کاهش دادند. با افزایش سطح متیونین جیره، غلظت ast سرم کاهش (0/05>p) یافت ولی غلظت alt تغییری پیدا نکرد. منبع چربی جیره تأثیر قابل ملاحظه ای بر قابلیت هضم چربی (0/01>p) و مواد آلی (0/05>p)داشت اما قابلیت هضم ایلئومی پروتئین، ماده خشک و خاکستر تحت تأثیر منبع چربی جیره قرار نگرفت. سطوح بالای متیونین افزایش چشمگیری را در قابلیت هضم ایلئومی چربی (0/05>p) و پروتئین (0/01>p) به همراه داشت. بطور کلی، نتایج آزمایش حاضر حاکی از تأثیر نوع منبع چربی جیره بر احتیاجات متیونین بوده و با استفاده از پودر چربی و اسید چرب در جیره، میزان نیازمندی های این اسید آمینه را افزایش می دهد.